Ο Alan Blinder είναι καθηγητής Οικονομικών του Πανεπιστημίου Πρίνστον, διετέλεσε παλαιότερα αντιπρόεδρος της Αμερικανικής Κεντρικής Τράπεζας και υπήρξε οικονομικός σύμβουλος του προέδρου Κλίντον. Το περασμένο Σάββατο, σε άρθρο του που συζητήθηκε πολύ, στην εφημερίδα «New York Times», συνόψισε τα έξι βασικά σφάλματα που οδήγησαν στην κρίση:Πρώτον, το 1998 έγινε προσπάθεια να μπουν περιορισμοί και να υπάρξουν αυστηρές ρυθμίσεις στην αγορά παραγώγων. Τότε, όμως, το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών (επί Κλίντον), η Κεντρική Τράπεζα και οι αρχές της αμερικανικής κεφαλαιαγοράς απέρριψαν κατηγορηματικά την ιδέα.
Δεύτερον, το 2004 (επί προεδρίας Μπους, υιού) οι μέγιστοι δείκτες μόχλευσης των Επενδυτικών Τραπεζών αυξήθηκαν από 12 προς 1 σε 33 προς 1! Πράγμα που σήμαινε ότι αρκούσε μια πτώση κατά 3% των τιμών των αξιογράφων για να χρεοκοπήσει μια εταιρία. Στην απόφαση αυτή δεν εναντιώθηκαν οι Δημοκρατικοί τότε…
Τρίτον, από το 2004 έως το 2007 τα υψηλής διακινδύνευσης ομόλογα από την αγορά ακινήτων (που έγιναν τελικώς «τοξικά») διογκώθηκαν και κατέλαβαν μεγάλο μέρος της συνολικής αγοράς χρεογράφων. Οι αρχές δεν αντέδρασαν παρά τις προειδοποιήσεις, ενώ η διόγκωση ξεκίνησε εκτός τραπεζικού συστήματος, όπου οι ρυθμιστικές αρχές έχουν μειωμένη δικαιοδοσία. Η απορρύθμιση των προηγούμενων ετών (πάλι επί Κλίντον) είχε δημιουργήσει μια «τρύπα» από την οποία πέρασαν τελικά τα «τοξικά» προϊόντα.
Τέταρτον, άφησαν τις κατασχέσεις ακινήτων ανεξέλεγκτες.
Πέμπτον, άφησαν την Τράπεζα Lehman να χρεοκοπήσει τον περασμένο Σεπτέμβριο (του 2008), ενώ λίγους μήνες πριν είχαν σώσει την πολύ μικρότερη Bear Stearns.
Εκτον, τον περασμένο Οκτώβριο έκαναν πολύ κακή χρήση των 700 δισεκατομμυρίων του «πακέτου Πόλσον». Τα μισά από αυτά, αντί να εξουδετερώσουν τα «τοξικά» ομόλογα από τα χαρτοφυλάκια των (επενδυτικών) τραπεζών, τα χρησιμοποίησαν ως απλές «ενέσεις ρευστότητας» στο τραπεζικό σύστημα. Ρευστότητας που στη συνέχεια παγιδεύτηκε και αδρανοποιήθηκε. Προσέξτε ότι ο καθηγητής Blinder, αν και Δημοκρατικός ο ίδιος –και δριμύς επικριτής των Ρεπουμπλικανών στο παρελθόν– επισημαίνει σφάλματα όχι μόνο στη διακυβέρνηση Μπους, αλλά και στη διακυβέρνηση Κλίντον, και σε αποφάσεις που λήφθηκαν επί Μπους, αλλά είχαν την υποστήριξη και των Δημοκρατικών στο Κογκρέσο.
Προσέξτε, ακόμα, ότι δεν μιλάει για «δομική κρίση» ενός συστήματος που ήταν «καταδικασμένο» να χρεοκοπήσει. Μιλάει μάλλον για σοβαρά σφάλματα, που θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί… Δεν είναι η μόνη κριτική που ασκείται σήμερα. Αλλά είναι εμπερίστατη και συγκεκριμένη. Αυστηρή, ακριβής, ανελέητη, αλλά κριτική.
Οχι καταστροφολογικές «κορόνες» λαϊκισμού, ανάμικτες με ιδεολογικά αναθέματα. Τώρα κάντε τις συγκρίσεις με τα καθ’ ημάς. Και μελαγχολήστε με την ησυχία σας…
του Χρύσανθου Λαζαρίδη στον Ελεύθερο Τύπο
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου