Παρασκευή 19 Ιουνίου 2009

Δύο άρθρα στους "New York Times" για την επιστροφή των μαρμάρων.

Η εφημερίδα «Νιου Γιορκ Τάιμς» φιλοξενεί επίσης δυο άρθρα για το επίμαχο ζήτημα της επιστροφής των Μαρμάρων του Παρθενώνα. Το πρώτο είναι του Βρετανού δημοσιογράφου και συγγραφέα, Κρίστοφερ Χίτσενς, από το περιοδικό «Vanity Fair», ο οποίος επιχειρηματολογεί υπέρ της επιστροφής των Μαρμάρων, υπογραμμίζοντας ότι «η άλλοτε μερικώς βάσιμη θέση του Βρετανικού Μουσείου περί έλλειψης χώρου στέγασης των γλυπτών, δεν υφίσταται πλέον. Κάθε επισκέπτης δεν μπορεί παρά να εντυπωσιαστεί από τις συντονισμένες προσπάθειες του αρχιτέκτονα του Μουσείου Μπέρναρντ Τσούμι και του διευθυντή του Δημήτρη Παντερμανλή», αναφέρει χαρακτηριστικά ο κ. Χίτσενς, σημειώνοντας ότι «όλοι οι διαθέσιμοι θησαυροί του Παρθενώνα έχουν τοποθετηθεί με ιδιαίτερη φροντίδα σε μια αίθουσα που βρίσκεται σε άλλο επίπεδο σε σχέση με το υπόλοιπο Μουσείο, ώστε να αντικατοπτρίζει τη διαρρύθμιση του ναού».

Στο δημοσίευμα γίνεται αναφορά στις πρόσφατες επιστροφές τμημάτων του μνημείου από την Ιταλία και από το Μουσείο της Χαιδελβέργης, εκφράζοντας παράλληλα την ελπίδα ότι «κάποια μέρα η Βρετανία θα αποφασίσει να διορθώσει ένα λάθος του παρελθόντος».

Ο διευθυντής σύνταξης της «Καθημερινής» και διευθυντής του αγγλόφωνου εβδομαδιαίου έντυπου «Athens Plus», Νίκος Κωνσταντάρας, σε άρθρο του που φιλοξενείται στη νεοϋορκέζικη εφημερίδα, υποστηρίζει πως «αν το Βρετανικό Μουσείο θέλει να είναι πιστό στον αυτοπροσδιορισμό του ως φύλακας της παγκόσμιας κληρονομιάς, και αν πράγματι δεν αναγνωρίζει τις γεωγραφικές ή εθνικές καταβολές των θησαυρών που εκθέτει, τότε ας το αποδείξει αυτό· ας εγκαταλείψει το κτητικό προσδιορισμό από το όνομα του και να ονομάζεται απλώς «Μουσείο». Επίσης, θα μπορούσε να αντικαταστήσει το διοικητικό συμβούλιό του με αντιπροσώπους εθνών, των οποίων οι πρόγονοι δημιούργησαν τους θησαυρούς τους οποίους εκθέτει. Αυτό θα εγκαινίαζε μια νέα εποχή ανταλλαγών και συνεργασίας ανάμεσα στα μουσεία του κόσμου. Θέματα ιδιοκτησίας θα ήταν δευτερεύοντα σε αυτό το νέο διάλογο ελεύθερων και ίσων χωρών».

3 σχόλια:

Παπουτσάκης είπε...

Ο διεθνής Τύπος επιδοκιμάζει το νέο Μουσείο
Εκτενής προβολή του αθηναϊκού κτιρίου
Δημητρης Pηγοπουλος

ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑ Μια ημέρα πριν από τα αυριανά επίσημα εγκαίνια, το νέο Μουσείο της Ακρόπολης συστήνεται σήμερα στον κόσμο. Στον κόσμο της ενημέρωσης αφού περισσότεροι από 200 ξένοι διαπιστευμένοι δημοσιογράφοι, ανταποκριτές και φωτογράφοι, σύμφωνα με τα στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Επικοινωνίας του υπουργείου Εσωτερικών, θα ξεναγηθούν από τον υπουργό Πολιτισμού Αντώνη Σαμαρά και τον πρόεδρο του Μουσείου και καθηγητή αρχαιολογίας Δημήτρη Παντερμαλή.

Ειναι φυσικό το διεθνές ενδιαφέρον να εντείνεται όσο πλησιάζουμε στο Σάββατο. Εντυπωσιακές όψεις του νέου κτιρίου πλημμυρίζουν τα διεθνή πρακτορεία, ενώ τα δημοσιεύματα, στην πλειοψηφία τους θετικά, αναδεικνύουν την πολιτική πτυχή του θέματος, συνδέοντας τα εγκαίνια με το πάγιο αίτημα της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η δημοσιοποίηση της θέσης της Νοτιοαφρικανής συγγραφέως και κατόχου του βραβείου Νομπέλ Ναντίν Γκόρντιμερ υπέρ των ελληνικών θέσεων.

«Η αίθουσα του Παρθενώνα στο νέο μουσείο της Ακρόπολης, στην Αθήνα, προσφέρει τη μοναδική δυνατότητα να ”ακολουθήσει” κανείς την Πομπή των Παναθηναίων όπως απεικονίζεται στη ζωφόρο (μήκους 160 μέτρων) και δη σε έναν χώρο που βλέπει κατευθείαν στον Παρθενώνα, στην κορυφή του Ιερού Βράχου», γράφει η Ναντίν Γκόρντιμερ στον πρόλογο του βιβλίου του Κρίστοφερ Χίτσενς «Τhe Parthenon Marbles: Τhe case for reunification». Και προσθέτει: «Τα γλυπτά δεν ανήκουν και δεν ανήκαν ποτέ στον λόρδο Ελγιν. Η επιστροφή τους σήμερα βασίζεται σε δεδομένα που υπερβαίνουν τα αυστηρώς νομικά: στην αποκατάσταση μιας αποικιοκρατικής αδικίας, κεκαλυμμένης από μια απλή εμπορική συναλλαγή. Δεδομένης της προέλευσής τους, μπορεί να υποστηριχθεί με βεβαιότητα ότι τα γλυπτά ανήκουν στην Ελλάδα. Είναι ένα κομμάτι του πολιτιστικού DNA των Ελλήνων και εκεί ανήκουν. Η επιστροφή τους θα ήταν μια κατάκτηση για την Ελλάδα αλλά και για ολόκληρη την ανθρωπότητα». Σε ένα άλλο σημείο γίνεται πιο δηκτική: «Το γεγονός ότι ορισμένα μέρη της ζωφόρου του Παρθενώνα βρίσκονται σήμερα στη Βρετανία είναι ένα δείγμα αλαζονείας ξεκάθαρο, όπως το μάρμαρο».

Πολλές μεγάλες ξένες εφημερίδες δεν περίμεναν τη σημερινή ξενάγηση για να ανοίξουν τις σελίδες τους στο νέο Μουσείο. Μόλις χθες η γαλλική «Φιγκαρό» γράφει για την «Αθήνα που ανασταίνει τον Ολυμπό της» ενώ οι «New York Times» επανήλθαν με δεύτερο μεγάλο δημοσίευμα, λίγους μήνες μετά το αποθεωτικό κείμενο του κριτικού Νικολάι Ουρουσόφ. Στον βρετανικό Τύπο η μεγάλη στιγμή των εγκαινίων φιλτράρεται μέσα από το πρίσμα του ελληνικού αιτήματος περί επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνος.

Ο Πίτερ Ασπντεν σημειώνει στους «Financial Times» ότι το νέο αρχιτεκτόνημα προσφέρει τελικά στους Ελληνες μια σφραγίδα αδιαμφισβήτητης εγκυρότητας για να ενισχύσουν ένα επιχείρημα που πολύ συχνά κυμάνθηκε ανάμεσα σ’ έναν διαπεραστικό συναισθηματισμό και δόσεις αδέξιου σοβινισμού».

Πιο ενθουσιώδης, η Τζίνι Μακγράθ των «Τάιμς» σημειώνει ότι «ανεξάρτητα από τη θέση που μπορεί να έχει κανείς για το θέμα της επιστροφής ή μη των Μαρμάρων, το νέο Μουσείο της Ακρόπολης, και οι ανεκτίμητοι θησαυροί που θα φιλοξενηθούν σ’ ένα εκθαμβωτικό σύγχρονο κτίριο στη βάση της Ακρόπολης, είναι κάτι που δεν πρέπει να χάσετε».

Στο ίδιο μήκος κύματος ο Στίβεν Φίλιπς στο «Building Design»: «Είναι ένα κτίριο με εκπληκτική θέα που δεν ντρέπεται να αντικρίσει τη λιγότερο καλαίσθητη αρχιτεκτονική της σύγχρονης Αθήνας που είναι τόσο πραγματική όσο και το ανυπέρβλητο σύνολο στην Ακρόπολη. Η μεγαλύτερη αδυναμία της ελληνικής πλευράς για τον επαναπατρισμό των Μαρμάρων ήταν πάντα η έλλειψη ενός κατάλληλου μουσείου. Είχε γίνει αποδεκτό ότι θα ήταν ανεύθυνο να συναινέσουν στην τοποθέτηση των γλυπτών πίσω στα ερείπια του Παρθενώνα. Το μουσείο του Μπερνάρ Τσουμί είναι το πιο δυνατό χαρτί που οι Ελληνες δεν έχουν παίξει ακόμα».
http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_1_19/06/2009_319068

Παπουτσάκης είπε...

Ελ. Κιούμπιτ: «Χρέος έναντι των Γλυπτών η επανένωσή τους»
Η γυναίκα με τη μεγαλύτερη ίσως πείρα στην υπόθεση της διεκδίκησης των γλυπτών του Παρθενώνα από το Βρετανικό Μουσείο - και αναμφισβήτητα η ψυχή της συνεχιζόμενης εκστρατείας στο Λονδίνο - είναι η επί 23 χρόνια γραμματέας της Βρετανικής Επιτροπής για την Επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα, κα. Ελένη Κιούμπιτ. Η κα. Κιούμπιτ, Ελληνίδα σύζυγος του εκλιπόντος πρωτεργάτη της εκστρατείας, διακεκριμένου Βρετανού αρχιτέκτονα Τζέιμς Κιούμπιτ, μίλησε στο kathimerini.gr για την αλλαγή των δεδομένων που επιφέρει η έναρξη λειτουργίας του Νέου Μουσείου της Ακρόπολης.
Είναι το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης αυτό που έλειπε από την εκστρατεία για την επανένωση των Γλυπτών; Εσείς με τη μεγαλύτερη πείρα από όλους στην εκστρατεία αυτή βλέπετε τη διαφορά στο ελληνικό επιχείρημα;
«Το μισό το έχουμε κερδίσει. Δηλαδή, χρόνια έλεγε το Βρετανικό Μουσείο - και το είπανε και στη Μελίνα μάλιστα - 'μα εσείς δεν έχετε πού να τα βάλετε'. Ε, να λοιπόν που τώρα έχουμε κάτι πάρα πολύ καλύτερο από αυτό που προσφέρει το Βρετανικό Μουσείο, το οποίο τα έχει βάλει στραβά, τα έχει ενώσει όλα ενώ κανονικά δεν είναι ενωμένα. Δε γεννάται ζήτημα, όποιος έχει δει το νέο μουσείο παραδέχεται ότι είναι πραγματικά ένα αριστούργημα και χτίστηκε μόνο για όλα τα γλυπτά από όλη την Ακρόπολη».
Τώρα που υπάρχει πλέον κατάλληλος χώρος στέγασης των Γλυπτών στην Αθήνα, ποιο είναι λοιπόν το επιχείρημα του Βρετανικού Μουσείου;
«Ότι ανήκουν σε αυτούς. Εκεί υπάρχει μάλιστα μια ειδοποιός διαφορά. Αυτοί λένε 'they legally own them', ότι τους ανήκουν νομικά. Ενώ οι Έλληνες λέμε 'there is a legitimate request', αυτό που ο Πλάτωνας όριζε ως «φυσικό δίκαιο». Καταλαβαίνετε τη διαφορά; Οι νόμοι αλλάζουν, ενώ το φυσικό δίκαιο είναι μόνιμο».
Επομένως θεωρείτε ότι όντως το Βρετανικό Μουσείο έχει έρθει σε δύσκολη θέση;
«Ναι, σε δύσκολη θέση και λένε και ανοησίες μεταξύ άλλων. Μεταξύ αυτών που έχει πει ο διευθυντής του Βρετανικού Μουσείου είναι ότι τα Μάρμαρα λένε μία ιστορία, παρουσιάζουν μία άποψη στην Αθήνα και μία άλλη στο Λονδίνο. Πώς είναι δυνατόν. Η ζωφόρος φτιάχτηκε για να είναι μόνιμη εκεί που ανήκει, είναι ένα όλον. Αυτοί το κατέστρεψαν όταν το πήρανε, επειδή δεν είναι καν τα μισά στην Αθήνα και τα μισά στο Λονδίνο, είναι ότι λείπουν χέρια, πόδια, κεφάλια, από τον Ποσειδώνα λείπει όλος ο θώρακας. Δεν μπορείς ένα αριστούργημα της ιστορίας όλου του κόσμου βασικά και ιδιαίτερα του ελληνικού κόσμου να το μεταχειρίζεσαι έτσι».

Παπουτσάκης είπε...

Το μουσείο αρκεί; Ποιος θα είναι ο παράγοντας που θα αλλάξει εντελώς τα δεδομένα;
«Πρέπει να πείσουμε το διευθυντή του Βρετανικού Μουσείου και τα μέλη του Δ.Σ. του μουσείου ότι είναι εις όφελος του μουσείου να τα γυρίσουν πίσω. Δηλαδή αν σηκωνόταν αύριο ο διευθυντής του Βρετανικού Μουσείου και έλεγε αποφασίσαμε να τα επανενώσουμε και ο μόνος τόπος όπου μπορεί να γίνει αυτό είναι το νέο καταπληκτικό μουσείο, ο κόσμος θα τον χειροκροτούσε».
Αυτό είναι εύκολο να γίνει και πώς θα μπορούσε να συμβεί;
«Έχουμε πάρει πάρα πολύ κόσμο διεθνώς με το μέρος μας. Μέχρι τώρα επίσης η ελληνική κυβέρνηση, δεν ξέρω αν διαβάσατε τα όσα είπε ο κ. Σαμαράς, τα πάει πολύ καλά. Χωρίς θυμούς, χωρίς να παρασύρεται».
Το γεγονός ότι διεθνώς έχει δημιουργηθεί ένα θετικό κλίμα για επιστροφές αρχαιοτήτων και ανταλλαγών στο πνεύμα της λεγόμενης «πολιτιστικής διπλωματίας» πιστεύετε ότι όντως μπορεί να ληφθεί υπόψη από το Βρετανικό Μουσείο;
«Το λαμβάνουν υπόψη τους, αλλά το μεταχειρίζονται σαν επιχείρημα υπέρ τους που όμως δε στέκει. Για να επιστραφεί ένα μεγάλο έργο τέχνης στο χώρο όπου γεννήθηκε πρέπει ο χώρος αυτός να είναι σε θέση να το παρουσιάσει πολύ ωραία και να το εξασφαλίσει. Αυτό το κάνει πλήρως το νέο Νέο Μουσείο της Ακρόπολης. Οι άλλες χώρες, όπως το Μπενίν, τα μπρούτζινα αντικείμενα του οποίου είναι αριστουργήματα, δεν είναι ακόμα σε θέση να έχουν ένα τέτοιο μουσείο για να διεκδικήσουν επιστροφές. Άρα δεν είναι τόσο απλό το επιχείρημα των Βρετανών ότι θα ζητήσουν όλοι πίσω τα αντικείμενά τους αν επιστραφούν τα Μάρμαρα».
Πώς θα μπορούσε τελικά να λυθεί το θέμα και να επιστραφούν τα Γλυπτά στην Αθήνα;
«Εάν το Βρετανικό Μουσείο και τα μέλη του Δ.Σ. καταλάβουν ότι είναι ένα μεγάλο αριστούργημα - δεν είναι το μοναδικό - το οποίο πρέπει να επανενωθεί και να μείνει εκεί όπου γεννήθηκε και ανήκει φυσικά. Όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις και ιδιαίτερα ο κ. Σαμαράς τώρα τελευταία είπε ότι εμείς δε θα αφήσουμε την αίθουσα στο Βρετανικό Μουσείο να είναι άδεια, θα φέρουμε εξίσου μεγάλα έργα τέχνης από την κλασική Ελλάδα».
Ποιες είναι από τη δική σας επιτροπή οι επόμενες κινήσεις στο Λονδίνο;
«Τώρα που έφτασε η ώρα του μουσείου και όλοι έχουν διαβάσει για αυτό, θα ξεκινήσουμε να στηρίξουμε πάρα πολύ το ηθικό επιχείρημα, δηλαδή ότι εκεί ανήκουν και εκεί πρέπει να γυρίσουν τα Γλυπτά. Είναι χρέος του Βρετανικού Μουσείου να τα επιστρέψει. Δεν είναι χρέος μόνο έναντι των Ελλήνων, είναι και απέναντι σε ένα έργο μεγάλης τέχνης. Δεν μπορούν να το αφήσουν σπασμένο στη μέση».
Θα είστε στα εγκαίνια του μουσείου;
«Θα είμαι στα εγκαίνια, βαθύτατα συγκινημένη και πρέπει να σας πω ότι θαυμάζω φοβερά τον καθηγητή Δημήτρη Παντερμαλή. Αν δεν ήταν αυτός, δε θα είχε χτιστεί το μουσείο».
www.kathimerini.gr
http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathextra_1_17/06/2009_284639