H πρόταση που έδωσε το Ποτάμι στη δημοσιοότητα για την αλλαγή του εκλογικού νόμου, η οποία έχει ως βάση το γερμανικό εκλογικό σύστημα, προκάλεσε ...
Το πάνελ των ομιλητών ήταν διακομματικό, με τον αναπληρωτή υπουργό Εσωτερικών Χριστόφορο Βερναρδάκη, την Ντόρα Μπακογιάννη, τον Μιλτιάδη Παπαϊωάννου και παρεμεβάσεις από τον Γενικό Γραμματέα του υπουργείου Εσωτερικών Κώστα Πουλάκη, τον Παρασκευά Αυγερινόκαι τον Θανάση Διαμαντόπουλο. Σε αυτό που συμφώνησαν όλοι οι ομιλητές είναι το εκλογικό σύστημα πρέπει να αλλάξει άμεσα.
Ο Γιάννης Μεϊμάρογλου, επικεφαλής της Συντονιστικής Επιτροπής Διαλόγου του Ποταμιού, αφού ευχαρίστησε τους παρευρισκομένους για την ανταπόκριση, ανέφερε ότι «η αλλαγή του εκλογικού νόμου αυτή τη στιγμή, είναι η απαραίτητη και προαπαιτούμενη θεσμική μεταρρύθμιση που θα συμβάλλει στην εξυγίανση του πολιτικού συστήματος». Ο πρώτος που έλαβε τον λόγο ήταν ο πρώην Πρωθυπουργός Παναγιώτης Πικραμμένος. «Η αλλαγή του εκλογικού νόμου θα συμβάλλει στην αλλαγή της νοοτροπίας των πολιτών, έπειτα από 5 χρόνια κρίσης θεσμών και αξιών, η οποία συνεχίζεται. Το εκλογικό σύστημα, δεν είναι απλά τεχνική υπόθεση είναι η βασική συνισταμένη του πολιτικού συστήματος. Δεν καθορίζει μόνο τη δύναμη των κομμάτων και κατ' επέκταση τη σύνθεση της κυβέρνησης. Ρυθμίζει τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η Δημοκρατία», επισήμανε. Είναι τώρα η ώρα να ξεκινήσουν ριζικές αλλαγές στον τρόπο αντιπροσώπευσης μέσω ενός εκλογικού συστήματος, το οποίο θα αλλάξει και θα σπάσει τα σπάσει τα δεσμά του πελατειακού συστήματος, πρόσθεσε ο κ. Πικραμμένος, και πρότεινε να συνδιαστεί με συνταγματική αναθεώρηση.
Να καταργηθεί των μπόνους των 50 εδρών
«Σε πολλά μπορούμε να συμφωνήσουμε, σε άλλα να διαφωνήσουμε, αλλά πρέπει να συζητήσουμε», είπε ο κ. Βερναρδάκης αφότου ο Δημήτρης Τσιόδρας, εκπρόσωπος τύπου του κινήματος και ο Νίκος Μηλαπίδης, διευθυντής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, έκαναν την παρουσίαση της πρότασης του Ποταμιού. «Επιβάλλεται βαθιά αλλαγή του εκλογικού συστήματος επί το αναλογικότερο. Το μπόνους είναι μια μορφή ακραίας δυσαναλογίας, ειδικά όταν έχουμε ένα κόμμα με 19%. Ακόμη και με 27%. Μετά τις εκλογές του 2012 έχουν προκύψει νέα αιτήματα αντιπροσώπευσης. Πρέπει να πάμε σε ένα αναλογικό σύστημα αλλιώς μεγάλα κομμάτια της κοινωνίας θα μείνουν χωρίς αντιπροσώπευση. Για να αλλάξει το πολιτικό σύστημα, απαραίτητο είναι να αλλάξει ο εκλογικός νόμος», σημείωσε.
Στη συνέχεια η κυρία Μπακογιάννη τόνισε ότι «το εκλογικό σύστημα είναι ένα από τα θέματα που πρέπει να συζητάμε εν ψυχρώ, όχι εν θερμώ. Πρέπει να κάνουμε την τομή. Τα μεγάλα κόμματα ακολουθούν την πεπατημένη και δεν θέλουν να αλλάξει τίποτα, στη νοοοτροπία αυτή προσχώρησε πάραυτα και ο ΣΥΡΙΖΑ. Τόσους μήνες κυβερνάει, απόλυτη μουγκαμάρα για την απλή και άδολη αναλογική. Και η προηγούμενη Βουλή θα μπορούσε να είχε ψηφιστεί την κατάργηση του μπόνους των 50 εδρών. Η αλλαγή θα βγάλει άλλο πολιτικό προσωπικό που δεν θα λέει και θα ξελέει γιατί θα δίνει λογαριασμό».
Σχετικά με το σύστημα της διπλής ψήφου (για μονοεδρικές και περιφέρειες) που πρότεινε το Ποτάμι, είπε ότι στην πράξη δεν λειτουργήσει γιατί οι αρχηγοί των κομμάτων «όποιον δεν χωνεύουν θα τον βάζουν στις μονοεδρικές ή δεν θα τον βάζουν στη λίστα των περιφερειών. Είναι ζητούμενο πως θα λαμβάνονται δημοκρατικά τέτοιες αποφάσεις στα κόμματα, με όλο το σεβασμό που έχω στα κόμματά μας». «Εξαιρώ τον ΣΥΡΙΖΑ», πρόσθεσε με μια δόση ειρωνείας, «που είναι βαθιά δημοκρατικό κόμμα».
Ο κ. Παπαϊωάννου, ξεκίνησε την τοποθέτηση του θυμίζοντας ότι από το 1926 η Ελλάδα άλλαξε 16 εκλογικά συστήματα, ορισμένα εγχώριας έμπνευσης όπως το λεγόμενο «τριφασικό» του Κ. Καραμανλή. «Πλήρης αντιγραφή του γερμανικού συστήματο ςδεν μπορεί να γίνει», είπε και έκανε κριτική στο κόμμα του λέγοντας ότι το όσες φορές το ΠαΣοΚ επιχείρησε να αλλάξει τον εκλογικό νόμο η κοινοβουλευτική ομάδα αντέδρασε.
Χαρακτήρισε λαϊκισμό τη συζήτηση για τη μείωση του αριθμού των βουλευτών με τη δικαιολογία ότι μειώνουμε τις δαπάνες του κράτους. Δεν ισχύει αυτό. Δεν μπορεί να είναι κυρίαρχο το θέμα των δαπανών στη λειτουργία της Δημοκρατίας ακόμη και στη σημερινή μας κατάσταση», παρατήρησε.
Ανέφερε ότι η πρόταση του Ποταμιού είναι σωστή σε γενικές γραμμές, «έχω την αίσθηση όμως ότι τα κόμματα στην Ελλάδα όσο περνάει ο καιρός γίνονται και πιο αρχηγικά. Αυτό είναι το σημείο κλειδί για να πάμε σε σημαντικότερες αλλαγές. Υπάρχουν παραδόσεις που πρέπει να σεβόμαστε αν θέλουμε να αλλάξουμε το εκλογικό σύστημα, υπάρχουν όμως και νέες συνθήκες. Στην Ευρώπη, μόνο τρεις ή τέσσερις χώρες έχουν μονοκομματικές κυβερνήσεις άρα το θέμα των συμμαχικών κυβερνήσεων είναι αυτό που κυριαρχεί».
«Κανένα εκλογικό σύστημα δεν είναι πολιτικά ουδέτερο. Μέχρι σήμερα οι αλλαγές χρησίμευαν για την αναπαραγωγή του δικομματισμού και γίνονταν ακόμα και με εκτρωματικές ρυθμίσεις», τόνισε ο κ. Πουλάκης, ο οποίος έθεσε το πλαίσιο της κυβερνητικής πρότασης: Το νέο εκλογικό σύστημα να είναι όσο πιο αναλογικότερο γίνεται, να μην ενισχύει πλασματικά το πρώτο κόμμα, να ενισχύει τη διαφάνεια, την καταπολέμηση της διαπλοκής και του μαύρου πολιτικού χρήματος, να υπάρξει η μέγιστη συναίνεση στις αλλαγές.
«Φοβάμαι ότι πάμε να φτιάξουμε ένα εκλογικό σύστημα που απαντά στην ανάγκη και όχι στην επιλογή», παρατήρησε ο κ. Αυγερινός. «Καλό είναι το γερμανικό σύστημα αλλά αν το εφαρμόσουμε τώρα θα προστεθεί και η ακυβερνησία στα προβλήματα της χώρας». Προσδιόρισε, μάλιστα, τα χαρακτηριστικά που κατά τη γνώμη του θα πρέπει να έχει το νεό σύστημα ως εξης: κυβερνησιμότητα, αναλογικότητα, σταυρός και όχι λίστα για να μην αδιαφορεί ο κόσμος γαι τις εκλογές, όριο εισόδου στη Βουλή στο 5% (από 3% που είναι σήμαρα) για να σταματήσει ο κατακερματισμός του πολιτικού συστήματος.
Ο κ. Διαμαντόπουλος σημείωσε ότι η διπλή ψήφος έχει πλεονεκτήματα και παρατήρησε ότι δεν έγινε καμία αναφορά στο σύστημα των συγγενών κομμάτων.
Κλείνοντας την εκδήλωση ο Σταύρος Θεοδωράκης, επισήμανε ότι «το σύνθημα σήμερα θα μπορούσε και θα έπρεπε να ήταν: αλλάζουμε τα κόμματα, αλλάζουμε το εκλογικό σύστημα, αλλάζουμε την πολιτική. Αυτό είναι το δικό μου σύνθημα. Όσο αφορά το πρώτο είναι κάτι που εμείς προσπαθούμε να το κάνουμε: αλλάζουμε το Ποτάμι και νομίζω τον Φλεβάρη με το συνέδριό μας θα το έχουμε κατορθώσει. Η αλλαγή του εκλογικού συστήματος είναι θέμα δικό μας και των συμμάχων μας που θέλουν ένα πιο δίκαιο, αναλογικό και αντιπροσωπευτικό σύστημα. Η αλλαγή της πολιτικής είναι το μεγάλο ζητούμενο της κοινωνίας μας».
Παρόντες στην εκδήλωση στο Ζάππειο ήταν, μεταξύ άλλων, οι: Τάσος Γιαννίτσης,Γιάννης Πανούσης, Στράτος Φαναράς, Ηλίας Νικολακόπουλος, Σώτη Τριανταφύλλου, Δημοσθένης Κούρτοβικ, Πέτρος Κουναλάκης, Δημήτρης Ψυχογιός, Αντώνης Βγόντζας, Στρατής Στρατήγης, Βασίλης Πουλαντζάς, όπως επίσης όλοι οι βουλευτές του Ποταμιού καθώς και ο ευρωβουλευτής του Ποταμιού Γιώργος Γραμματικάκης.
Η πρόταση του Ποταμιού
Η πρόταση του Ποταμιού, που παρουσιάστηκε σε εκδήλωση στο Ζάππειο, περιλαμβάνει:
Τη μείωση του αριθμού των βουλευτών κατά 45. Από τους 300 που είναι σήμερα, θα εκλέγονται 250 στην Ελλάδα και 5 από τους Έλληνες του εξωτερικού.
Καθιερώνεται η λεγόμενη «διπλή ψήφος». Δηλαδή, η πρώτη ψήφος αφορά σε μονοεδρική περιοχή, όπου σε ενιαίο ψηφοδέλτιο αναγράφονται τα ονόματα των υποψηφίων βουλευτών και δίπλα το όνομα του κόμματος το οποίο εκπροσωπούν. Ο εκλογέας βάζει σταυρό στον υποψήφιο της προτίμησής του. Η ψήφος αυτή μετράει μόνο για την εκλογή στην μονοεδρική περιφέρεια. Η δεύτερη ψήφος αφορά σε πολυεδρική (ευρεία) περιφέρεια, ο εκλογέας επιλέγει το ψηφοδέλτιο του κόμματος που επιθυμεί, δίχως να βάλει σταυρό. Η εκλογή γίνεται με βάση τη σειρά της λίστας. Η δεύτερη αυτή ψήφος είναι η αποφασιστική και κρίσιμη ψήφος. Αυτή, δηλαδή, που καθορίζει τον αριθμό των εδρών που θα λάβει κάθε κόμμα στη επικράτεια.
Το πλεονέκτημα της διπλής ψήφου, σύμφωνα με το Ποτάμι, είναι ότι με αυτό τον τρόπο ο ψηφοφόρος έχει τη δυνατότητα να ψηφίσει τον υποψήφιο που επιθυμεί στη μονοεδρική, ακόμη και αν ανήκει σε άλλο κόμμα από αυτό που ψηφίζει στην ευρεία περιφέρεια και να επιλέξει για την επικράτεια το κόμμα που επιθυμεί.
Παραμένει το όριο του 3% για να μπει ένα κόμμα στη Βουλή
Οι βουλευτές εκλέγονται ως εξής: 140 σε μονοεδρικές περιφέρειες και 110 από λίστες σε ευρείες περιφέρειες. Οι περιφέρεις είναι οι 7 διοικητικές περιφέρειες της χώρας: 1) Αττική, 2) Πελοπόννησος-Δυτική Ελλάδα-Ιόνια Νησιά, 3) Ήπειρος-Δυτική Μακεδονία, 4) Μακεδονία-Θράκη, 5) Θεσσαλία-Στερεά Ελλάδα, 6) Νησιά του Αιγαίου, 7) Κρήτη. Η διαίρεση της χώρας σε μονοεδρικές περιφέρειες γίνεται από ειδική επιτροπή του υπουργείου Εσωτερικών, με τη συμμετοχή εκπροσώπων των κοινοβουλευτικών κομμάτων και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Για τον ορισμό των μονοεδρικών, εκτός από τα πληθυσμιακά κριτήρια, λαμβάνονται υπόψη οι όροι γεωγραφικής συνέχειας και διοικητικής διαίρεσης, ώστε να εκπροσωπούνται όλοι οι νομοί.
Το bonus των 50 εδρών καταργείται. Αντ΄ αυτού το πρώτο κόμμα λαμβάνει bonus μισή έδρα για κάθε εκλογική μονάδα (π.χ. 18 έδρες για 36%) των ψήφων.
Ως προς τον τρόπο κατανομής των εδρών, οι έδρες των ευρέων περιφερειών κατανέμονται αναλογικά, αφού αφαιρεθεί το bonus και ο αριθμός των εδρών που έχουν κατακυρωθεί στις μονοεδρικές περιφέρειες.
Δίνεται η δυνατότητα ψήφου και εκλογής 5 βουλευτών από τους Έλληνες του εξωτερικού.
Το σημερινό εκλογικό σύστημα, υποστηρίζει το Ποτάμι, ευθύνεται για πολλές από τις παθογένειες της πολιτικής ζωής, όπως το υπερβολικό μπόνους των 50 εδρών στο πρώτο κόμμα, η μη παροχή συναίνεσης και τη διαμόρφωση πλειοψηφιών, η διατήρηση των μεγάλων εκλογικών περιφερειών, η επικράτηση της επωνυμίας έναντι της ικανότητας, η διαμόρφωση και διατήρηση πελατειακών δικτύων και η εξάρτηση απ' αυτά, καθώς και η δυσμενής μεταχείριση των συνασπισμών απέναντι σε μεμονωμένα κόμματα, ως προς την απονομή του εκλογικού πριμ των 50 εδρών, αφού ένας συνασπισμός με 51% παίρνει με τον ισχύοντα νόμο λιγότερες έδρες από ένα μεμονωμένο κόμμα με 35%.
Σύμφωνα με το Ποτάμι, το νέο εκλογικό σύστημα δεν οδηγεί απλώς σε αλλαγή του τρόπου εκλογής των βουλευτών ή των όρων σχηματισμού κυβέρνησης, αλλά η υιοθέτησή του θα συνιστά τη μεγαλύτερη τομή που έχει γίνει στο πολιτικό σύστημα, μετά τη Μεταπολίτευση. Πρόκειται για μια επανεκκίνηση του πολιτικού συστήματος, αφού θα αλλάξει ριζικά τον τρόπο έκφρασης της βούλησης των πολιτών, αλλά και τον τρόπο διαμόρφωσης των συσχετισμών των πολιτικών δυνάμεων, ενισχύοντας σημαντικά τη λειτουργία της δημοκρατίας στη χώρα.
Τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα του νέου συστήματος, σύμφωνα με το Ποτάμι είναι τα εξής: Η διπλή ψήφος, αποτελεί εγγύηση αξιοκρατίας και δημοκρατίας, δεν εκβιάζεται ο ψηφοφόρος, συμμετέχει και δεν απέχει, οι περιφέρειες γίνονται μικρότερες περιφέρειες και έτσι δίνεται χτύπημα στη διαπλοκή, οι εκλογές κοστίζουν λιγότερο και θα αντιπροσωπεύει περισσότερους, δίνεται για πρώτη φορά ψήφος στην ομογένεια, ενώ ενισχύεται η εσωκομματική δημοκρατία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου