Από τα χρόνια που ο άνθρωπος αναγνώρισε τη χρησιμότητα του προβάτου και το περιμάζεψε κοντά του και το εξημέρωσε, από τότε, λέω, άρχισε και να το κουρεύει κάθε χρόνο, αρχές του καλοκαιριού για δύο σκοπούς.Ο πρώτος ήταν για να ...
το απαλλάσσει από το βάρος αυτά των μαλλιών, που η ζέοτη τους, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, ασφαλώς θα του ήταν κάτι ανεπιθύμητο.
Ο δεύτερος ήταν το ότι το μαλλί αυτό του προβάτου ήταν μια θαυμάσια πρώτη ύλη για να κατασκευάσει, μια σειρά προϊόντα χρήσιμα για τη ζωή του: ενδύματα, καλύμματα, σκεπάσματα και τόσα άλλα είδη πρώτης ανάγκης.
Το κούρεμα (οι κούρες, όπως τις ονομάζουμε στο νησί μας) όμως με τον καιρό συνηθίστηκε να γίνεται σαν μια γιορτή σαν κάτι το τελετουργικό πάνω στα βουνά μας, σ' όλες τις περιοχές της χώρας μας που η κτηνοτροφία έχει αναπτυχθεί αξιόλογα. Ιδιαίτερα στην Κρήτη, οι κούρες έγιναν με τα χρόνια γιορτή και πανηγύρι και πέρα από το κούρεμα γίνονται προσφορές σφακτών από τους κτηνοτρόφους μας, στέκονταν καζάνια πελώρια που βράζουν βραστά κρέατα κι ανάβονται ολόγυρα φωτιές που σουβλίζονται αρνιά θυσιασμένα κι αυτά στη μεγάλη γιορτή της κούρας.
Τα βραστά και τα ψητά, απλώνονται πάνω σε πετροτράπεζα κι όλοι όσοι βρεθούν στην τελετουργία αυτή της κούρας τρώνε και πίνουνε πλούσια.Συχνά τα φαγοπότια συνοδεύονται με λύρες και τραγούδια και η ι-διόρυθμη αυτή εργασία ξετελεύει σε τρικούβερτο πανηγύρι.
Στο Μυλοπόταμο οι κούρες έχουν μια ιδιαίτερη επισημότητα. Πολλοί μαζί κτηνοτρόφοι συγκεντρώνουν στο ίδιο μέρος τα κοπάδια τους, κάνουν κάλεσες μεγάλες, με αποτέλεσμα να συγκεντρώνονται στο συγκεκριμένο τόπο πολλοί φίλοι και δικοί, κουρεύουν όλοι προσφέρουν χωρίς τσιγκουνιές σφακτάρια, κι όλοι μαζί οι παρευρισκούμενοι στην εκδήλωση αυτή, δουλεύουνε, τρώνε, πίνουνε και διασκεδάζουν με την ψυχή τους.
Γι αυτά και δικαιολογημένα στην επαρχία μας έχουμε συνηθίσει και όταν λέμε: «είχαμε κούρες» εννοούμε πως πραγματοποιήσαμε μια εργασία που η τέλεση της είχε σαν φυσικό επακόλουθο κι ένα πανηγύρι, μια γιορτή, με πλούσια τραπέζια, ευθυμία μεγάλη, λύρες, τραγούδια καιχορους.
Πρέπει εδώ να σημειώσουμε πως το μαλλί του προβάτου ήταν από τα παλιά χρόνια ένα θαυμάσιο προϊόν που αφού περνούσε από διάφορα στάδια (καθάρισμα ξά-σιμο, κλώσι-μο, τηλιγά-διασμα, βάψιμο κ.λ.π.) γινόταν μια θαυμάσια πρώτη ύλη που η νοικοκυρά ύφαινε στον αργαλιό της κατασκευάζοντας έτσι θαυμάσια υφάσματα κατάλληλα για ενδύματα, χειροτεχνήματα και έργα τέχνης ανυπολόγιστης αξίας.
Ειδικά στο Μυλοπόταμο η τέχνη αυτού «του υφαντού» είχε τελειοποιηθεί σε βαθμό αξιόλογο. Οι Μυ-λοποταμίτισσες νοικοκυρές είχαν εξειδικευθεί τόσο,που τα υφαντά των χωριών μας θεωρούνται ακόμα και σήμερα σαν πρωτοπόρο στη λαϊκή τέχνη και δίκαια θαυμάζουνται από όλους αυτούς που επισκεπτόταν τα μέρη μας.
Σήμερα βέβαια, μπορεί ο αργα-λιός, το κοινό τελάρος, νάχει περιοριστεί, ίσως η θαυμάσια αυτή λαϊκή τέχνη νάχει πάρει κι εκείνη το δρόμο που έχουν πάρει και οι διάφοροι άλλοι κλάδοι της χειροτεχνίας του τόπου μας. Τα έργα όμως που υπάρχουν μέχρι και σήμερα που τα προϊόντα κατασκευής τους προέρχονταν από την τελετουργία της κούρας μένουν και θα παραμένουν πολύτιμα.
Όσο για το μαλλί των προβάτων δε θα πάψει ποτέ να αποτελεί ένα αναντικατάστατο προϊόν που ο άνθρωπος κατασκευάζει είδη πρώτης ανάγκης για τη ζωή του.
Αθήνα Ιούλιος 1997, ΚΩΣΤΑΣ Γ. ΚΑΤΣΙΡΑΚΗΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου